MPLS, bir yönlendirme protokolü olarak tanımlanabilir. OSI modelinde, 2. ve 3. katman arasında çalışır ve bazen 2.5. katman olarak da anılır. Bunun nedeni, 2. katmandan anahtarlama özelliklerini ve 3. katmandan yönlendirme özelliklerini birleştirmesidir. Bu nedenle, MPLS ara katmanda çalışarak her iki katmanın avantajlarını kullanır.
MPLS’in geliştirilmesinden önce, Frame Relay ve UTM gibi teknolojiler yaygın olarak kullanılıyordu. Ancak, MPLS’in bu teknolojilerden farkı, önceden kullanılan UTM ve Frame Relay gibi sistemlerin eksik ve avantajlı yönlerini değerlendirerek daha gelişmiş bir yapı sunmasıdır. MPLS, çok protokollü bir anahtarlama teknolojisi olduğundan, TCP/IP, IPX, ATM gibi çeşitli ağ protokollerini destekler. MPLS, IETF tarafından RFC 3031 koduyla standartlaştırılmıştır.
MPLS’in çalışma prensibi, veri paketlerini etiketleyerek, internet üzerinde noktadan noktaya taşınmasını sağlamaktır. Burada önemli olan nokta, verinin doğru bir şekilde etiketlenmesidir. Etiketlerin dağıtımını yapan protokol ise LDP (Label Distribution Protocol) olarak adlandırılır.
MPLS, veri paketlerini IP adreslerine ihtiyaç duymadan noktadan noktaya taşıyabilir, bu da veri iletimini oldukça hızlı hale getirir. IP adreslerinde olduğu gibi, MPLS’te de bir yönlendirme tablosu bulunur. Bu tabloda, etiketler ve çıkış arayüzlerine bakarak ilgili paketleri yönlendirme bilgisine göre iletir. MPLS’in bu yönlendirme esnekliği, ağ üzerindeki yükü dengelemek (load balancing) amacıyla trafiği yönlendirmemize olanak tanır. Trafik mühendisliği bu noktada devreye girer ve ağ altyapısının dengeli ve stabil bir şekilde çalışmasını sağlar.
MPLS yönlendirme tablosunun yanı sıra, bir de yedek yönlendirme tablosu bulunur. Bu yedek tablo, mevcut rotalarda veya cihazlarda bir sorun olduğunda, trafiğin yedek tabloya göre yönlendirilmesini sağlar. Bu durum, ağın kesintisiz ve güvenli bir şekilde çalışmasına yardımcı olur.
MPLS, aynı zamanda VPN (Virtual Private Network) çözümlerinde de kullanılır. MPLS VPN, iki ayrı bölgedeki ofis veya benzeri yerleri, servis sağlayıcıları tarafından yapılandırılan kenar yönlendiriciler sayesinde bağlayarak veri taşıma işlemini gerçekleştirir. Bu süreçte, servis sağlayıcı tarafında bulunan edge router (kenar yönlendirici), etiketli MPLS VPN paketlerini alır ve karşı tarafta bulunan edge router’a iletir. Böylece, MPLS VPN veri paketi noktadan noktaya taşınarak güvenli ve hızlı bir bağlantı sağlanmış olur.
MPLS, ağ protokollerinin ve yönlendirme tekniklerinin avantajlarını bir araya getiren güçlü bir teknoloji olarak öne çıkar. Yüksek hızda veri iletimi, esnek yönlendirme seçenekleri ve çok protokollü destek ile ağ altyapılarının verimliliğini ve güvenilirliğini artırır. MPLS’in sunduğu bu avantajlar, hem büyük işletmeler hem de servis sağlayıcılar için önemli bir tercih nedeni olmaktadır. MPLS’in sunduğu trafik mühendisliği ve yük dengeleme özellikleri, ağ yöneticilerine daha iyi kontrol ve yönetim imkanları sunar, böylece ağ performansını optimize eder ve olası kesintileri minimize eder.
